خراطی چوب، هنر تراشیدن چوب درحال چرخش با ابزارهای دستی برای ساختن یک محصول است ، مانند چرخ سفالگر.
خراطی چوب مکانیزمی ساده دراد و می توان به وسیله آن اشکال مختلفی تولید کند. در انگلستان قبل از انقلاب صنعتی، این مهارتها به اندازهای دشوار بود که به عنوان «معمای» صنف تراشکاران شناخته می شد. مهارت استفاده از ابزار با دست، بدون نقطه تماس ثابت با چوب، چوب تراشی و تراش چوب را از تراش فلز متمایز می کند.
با هنر خراطی می توان محصولات مختلفی از جمله شمعدان، فنجان، وردنه، قلیان، شطرنج ، خودکار، نرده ،کاسه و …تولید کرد .در حال حاضر ماشین آلات و کارگاه های صنعتی جایگزین بسیاری از کارگاه های خراطی سنتی شده است. یک خراط ماهر می تواند با پنج یا شش ابزار ساده اشیاء بسیار متنوعی تولید کند.
تاریخچه خراطی فقط به تصاویر محدود می شود زیرا چوب مستعد پوسیدگی بوده و اثری از آن باقی نمانده است. بناهای تاریخی مصر تصویر دستگاهی را نشان می دهند که از یک تسمه توسط یک نفر برای چرخاندن چوب استفاده میشود و یک فرد دیگر چوب را تراش می دهد. دستگاه های خراطی کمانی اولیه و تسمه ای در مصر و روم ساخته و مورد استفاده قرار گرفتند. چینیها، ایرانیها و عربها نیز هرکدام نوع خاصی از دستگاه های خراطی کمانی داشتند. خراط های آن زمان از پاهای برهنه خود برای نگه داشتن ابزارهای برش(مغار) و از دست خود برای چرخاندن چوب استفاده می کردند. بین سالهای 500 تا 1500 پس از میلاد، استفاده از ظروف چوبی مانند کاسه و فنجان در اروپا رواج پیدا کرد. این اطلاعات از تاریخچه خراطی در کشتیهای غرقشده، مانند کشتی مری رز و کشتی تدفین اوزبرگ و حفر چاههای عمیق، مکان هایی که هوا (عامل اصلی تخریب و تجزیه) وجود نداشت، به دست آمده است.
در اوایل سال 1568، یک چرخ جداگانه از طریق یک تسمه محرک به یک دستگاه خراطی نیرو می داد. یک استاد چوب را تراش می داد در حالی که شاگردی یک چرخ بزرگ را به وسیله دیته ای که روی آن تعبیه شده بود می چرخاند. این ماشین تراش خود انقلابی بود که منجر به استفاده از آب، بخار و برق به عنوان نیرو اولیه در ساخت ماشین آلات شد. این ماشین تراش تبدیل به “ملکه ماشین ابزار” شد که امکان چرخش قطعات برای ماشین آلات دیگر را نیز فراهم کرد. Holtzapffels تراش های زینتی تراشکاری را از تراش چرخشی پیوسته همراه با نوآوری های فلزکاری مانند پایه اسلاید خودکار ایجاد کردند.
خراط ها در لندن در اوایل سال 1310 در وود استریت یک انجمن صنفی تشکیل دادند. در سال 1591، آنها کارگاه خود را ساختند.
در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، خراطان در انگلستان در مغازههای خراطی معمولاً با سیستم استاد-شاگردی کار میکردند. در روستاهای آلمان و روسیه با هنر خراطی اقدام به ساخت عروسک می کردند .
استفاده از دستگاه های خراطی برای تولید لوازم کاربردی و کاسه در بسیاری از نقاط جهان ادامه یافت. در ایالات متحده، خراطی با چوب بخشی از برنامه درسی هنرهای صنعتی بود که در مدارس دولتی تدریس می شد . همچنین این حرفه پیش نیاز کلاس های مبلمان سازی بوده است.